พื้นที่ว่าง หรือ White space เป็น 1 ใน 13 หลักการออกแบบที่หมายถึงพื้นที่ว่างรอบ ๆ องค์ประกอบในงานดีไซน์ ถึงแม้จะเป็นพื้นที่ว่างแต่ก็สำคัญไม่แพ้สิ่งอื่นใด มาหาคำตอบไปด้วยกัน
หลักการออกแบบโดยใช้ พื้นที่ว่าง (White space) คืออะไร
พื้นที่ว่าง หรือที่เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า Negative Space หมายถึงพื้นที่ว่างที่ล้อมรอบองค์ประกอบต่าง ๆ ในงานออกแบบ ไม่ว่าจะเป็นกราฟิก ข้อความ รูปทรง หรือแม้กระทั่งระยะห่างระหว่างตัวอักษร
นักออกแบบหลายคนอาจรู้สึกอยากเติมเต็มทุกช่องว่างบนหน้าออกแบบ แต่สิ่งสำคัญคือต้องหักห้ามใจความรู้สึกนั้น เพราะการเว้นพื้นที่ว่างเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยให้การออกแบบมีประสิทธิภาพ
การออกแบบที่มีการใช้พื้นที่ว่างอย่างเหมาะสมช่วยสร้างลำดับความสำคัญทางสายตา (Visual Hierarchy) ได้อย่างเป็นธรรมชาติ ลำดับความสำคัญนี้ช่วยให้ผู้ชมสามารถเข้าใจและจดจำข้อมูลในงานออกแบบได้ง่ายขึ้น
เมื่อใช้พื้นที่ว่างอย่างมีแบบแผน งานออกแบบจะมีพลังและน่าจดจำมากขึ้น นอกจากนี้พื้นที่ว่างยังช่วยเน้นองค์ประกอบสำคัญในงานออกแบบ ให้โดดเด่นและดึงดูดสายตาของผู้ชม
พูดง่าย ๆ ก็คือพื้นที่ว่างในงานออกแบบ ก็คือพื้นที่ที่ “ไม่มีอะไร” แต่กลับมีความสำคัญมากในการสื่อสารและสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับผู้ชม.
ทำไมพื้นที่ว่างถึงสำคัญในงานออกแบบกราฟิกและศิลปะ?
พื้นที่ว่างช่วยสร้างจุดพักสายตาให้ผู้ชมในระหว่างที่พวกเขามองงานออกแบบหรือชิ้นงานศิลปะ การไม่มีองค์ประกอบใด ๆ ช่วยเสริมจุดเด่นของงานให้โดดเด่นมากยิ่งขึ้น ถ้าใช้อย่างเหมาะสมในงานออกแบบกราฟิกช่วยทำให้หัวข้อหลักดูน่าสนใจขึ้น และยังช่วยสร้างสมดุลให้กับภาพรวมของงาน
การควบคุมการใช้พื้นที่ว่างในงานศิลปะหรือ การออกแบบกราฟิก อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถดึงดูดความสนใจของผู้ชมไปยังองค์ประกอบที่สำคัญที่สุดของผลงานได้ง่ายยิ่งขึ้น.
ตัวอย่างการใช้มีดังนี้
Infographics
ในการออกแบบที่มีข้อความจำนวนมาก เช่น อินโฟกราฟิก การใช้พื้นที่ว่างช่วยให้ผู้ชมอ่านและจดจำข้อมูลได้ง่ายขึ้น ป้องกันไม่ให้ผู้ชมรู้สึกหนักใจกับข้อมูลมากเกินไป จนอาจสูญเสียความสนใจในเนื้อหาที่งานออกแบบต้องการสื่อสาร
ตัวอย่างด้านล่าง จะเห็นว่ามีการวางซ้อนกันสองชั้นที่เรียบง่าย ไม่มีความซับซ้อนหรือความยุ่งเหยิงใด ๆ อีกทั้งยังสบายตาและง่ายต่อการเข้าใจ.
Websites and Apps
ถ้าเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันมีพื้นที่ว่างรอบองค์ประกอบต่าง ๆ อย่างเหมาะสม จะทำให้ใช้งานง่ายขึ้น ส่งผลให้ผู้ใช้งานรู้สึกอยากมีปฏิสัมพันธ์และใช้เวลาอยู่กับแพลตฟอร์มนั้นนานขึ้น
ในทางตรงกันข้าม เว็บไซต์หรือแอปที่มีการออกแบบกราฟิกที่ดูรก หรือเต็มไปด้วยโฆษณาแบบป๊อปอัปจำนวนมาก มักทำให้ใช้งานยากและผู้ชมมักหลีกเลี่ยง
นี่คือจุดเด่นของการใช้พื้นที่ว่าง การจับคู่กราฟิกที่เรียบง่ายเข้ากับข้อความที่กระชับ สามารถดึงดูดสายตาและช่วยดึงความสนใจของผู้ชม ผู้ใช้งานไม่เพียงแต่จะอ่านต่อแต่ยังรู้สึกขอบคุณสำหรับประสบการณ์การใช้งานที่ดีอีกด้วย.
วิธีการนำไปใช้ในงานออกแบบ
การเน้นย้ำ
เราสามารถใช้เน้นย้ำองค์ประกอบที่สำคัญที่สุดของงานออกแบบ โปสเตอร์ภาพยนตร์หรือการแสดงมักจะมีพื้นที่ว่างรอบ ๆ ชื่อของงานในปริมาณที่เหมาะสม การทำแบบนี้ช่วยให้ผู้ชมเข้าใจสิ่งที่กำลังโปรโมตได้ง่ายขึ้น
ความสมดุล
พื้นที่ว่างในงานออกแบบช่วยสร้างความสมดุลและน่ามอง การออกแบบที่สมดุลช่วยให้ทุกอย่างดูไม่รกและสร้างความซ้ำซ้อนทางสายตาอย่างเป็นธรรมชาติ ซึ่งทำให้ผลงานน่าจดจำมากขึ้นสำหรับผู้ชม
ตัวอย่างด้านล่าง กราฟิกที่เรียบง่ายแต่ดึงดูดใจและพาเลตสีที่เรียบเนียนช่วยสร้างความสมดุลที่ดีให้กับผู้ชม.
การจับกลุ่ม
การมีพื้นที่ว่างเล็ก ๆ รอบองค์ประกอบในงานออกแบบที่ถูกจัดกลุ่ม ช่วยให้สมองของเราระบุว่าสิ่งนี้เป็นหน่วยเดียวกันและจดจำในฐานะกลุ่มก้อนข้อมูลเดียวกัน
พื้นที่ว่างช่วยให้คุณจัดระเบียบข้อมูลในงานออกแบบได้อย่างปรานีต ทำให้ผู้ชมสามารถแยกความสัมพันธ์ทางสายตาระหว่างข้อความที่คุณต้องการสื่อและการออกแบบที่เกี่ยวข้องกับข้อความนั้นได้.
พื้นที่ระหว่างข้อความ
พื้นที่ว่างระหว่างคำและตัวอักษรในงานออกแบบของคุณเป็นหนึ่งในจุดที่สำคัญที่สุด เมื่อคำและตัวอักษรใกล้กันเกินไป จะทำให้ยากต่อการอ่าน และผู้ชมอาจรู้สึกหงุดหงิดและหยุดสนใจการออกแบบนั้นในทันที
อย่าปล่อยให้มีพื้นที่ว่างมากเกินไประหว่างตัวอักษรและคำ ควรให้ความใส่ใจอย่างใกล้ชิดกับการจัดระยะห่างตัวอักษร และการติดตามตัวอักษร
เมื่อเลือกฟอนต์เสร็จให้แน่ใจว่าอ่านง่าย สิ่งสุดท้ายที่คุณไม่ต้องการคือการเพิ่มภาระที่ไม่จำเป็นให้กับลูกค้าเป้าหมาย อย่าทำให้พวกเขาต้องพยายามมากเกินไป! หากมันยากสำหรับคุณที่จะอ่าน มันก็อาจจะเป็นประสบการณ์ที่ไม่ดีสำหรับผู้ชมของคุณเช่นกัน.
พื้นที่ว่างสามารถเป็นสีอื่นนอกจากสีขาวได้ คิดเสียว่าเป็นพื้นที่ที่เป็นว่างรอบ ๆ องค์ประกอบอื่นในการออกแบบ เป้าหมายมีเพียงอย่างเดียวคือ ให้ข้อความที่จะสื่อสารเปร่งประกายออกมาสู่สายตาผู้อ่านให้ได้มากที่สุด
บทความโดย : What Is White Space in Design and Why Should We Use It?
เรียบเรียงโดย : ทีมงานชัตเตอร์สต็อกประเทศไทย ดำเนินงานโดย นัมเบอร์ 24
